- Takk til alle dere som har møtt opp i dag. Takk til dere som skriver positive leserinnlegg om sykehuset i Elverum og ikke minst takk til Østlendingen som har hatt så mange interessante oppslag om ansatte ved sykehuset vårt og om alle de engasjerende pasient- og pårørendeopplevelser, sa ordfører i Elverum, Lillian Skjærvik.
Folk fra hele regionen støtter sykehuset i Elverum
Utenfor rådhuset var det fullt av folk som hadde tatt turen for å vise sin støtte for bevaring av sykehuset i Elverum. Det var ikke bare elverumsinger som møtte opp. Det kom folk fra blant annet Åsnes, Våler, Løten, Åmot, Trysil, Engerdal og Stor-Elvdal. Anne-Britt Myrvold tok initiativet til å opprette Facebook-siden Fortsatt sykehus i Elverum som nå har over 30 000 følgere, og tok også initiativ til å arrangere fakkeltoget.
Ordfører Skjærvik sa at oppmøte viser at det er mange som ønsker en videreutvikling av sykehuset i Elverum til et moderne og framtidsrettet akuttsykehus.
- Alt dette er viktig for å få fram hvor viktig det er med fortsatt sykehusdrift i Elverum. Historien viser oss at befolkningen i hele regionen vår, har «stått på barrikadene» for sykehuset i Elverum helt fra tidlig i 1919 da Hedmark Amtsting med 15 mot 14 stemmer vedtok å bygge Fylkessykehuset i Elverum, sa Skjærvik.
Hun kunne også fortelle at de vedtok å bygge fylkessykehuset mot at Elverum kommune:
- Kunne skaffe en gratis tomt. (Takk til daværende eier av Gaarder Gård som sørget for det!)
- At sykehuset ble forsynt med tilfredsstillende vann
- At Elverum kommune bidro med hele kr 350 000,- (dvs. 10% av hele byggebudsjettet!). Dette skulle betales i terminer over fem år!
- Sykehusets drift og administrasjon skulle ligge under fylkets myndigheter.
Takket for engasjementet
Skjærvik sa at Elverum står ikke alene i kampen om å bevare sykehuset. Alle ordførerne og rådmennene i Sør-Østerdal og Våler og Åsnes, arbeider nå med saksframlegg for sine kommunestyrer der det inviteres til å fatte vedtak om å slutte opp om sykehuset i Elverum som akuttsykehuset i det vedtatte målbildet for ny sykehusstruktur for Innlandet.
- At vi viser befolkningens engasjement i denne saken gjennom avisinnlegg, sosiale media og fakkeltog, støtter opp om og forsterker politikernes påvirkning i den utredningsprosessen som nå foregår i regi av Helse Sør-Øst RHF, sa Skjærvik.
Innen juni 2020 skal utredningen om den endelige lokalisering av Mjøssykehuset, det elektive sykehuset og akuttsykehuset legges fram for behandling. Etter vedtak i styret for Helse Sør-Øst vil så helse- og omsorgsministeren fatte sitt endelige vedtak om Elverum sykehus får akuttfunksjonen eller ikke.
- Som ordfører i Elverum takker jeg hver og en av dere for at dere engasjerer dere i denne viktige saken, - viktig ikke bare for Elverum, men for befolkningen i hele regionen vår, for turistnæringa, for Forsvaret og for sykepleierutdanninga i Elverum.
Sykehusets historie
I sin appel fortalte ordfører Skjærvik sykehuset i Elverum sin historie:
"I 1920 fikk byggekomiteen oppdraget om å "oppføre en sykehusbygning på 2 370 m² grunnflate i 3 etasjer, og en vaskeribygning på 615 m² i to etasjer." Landets mest kjente sykehusarkitekt på den tiden, Victor Nordan, som også hadde tegnet smitteavdelingen ved Ullevål sykehus, ble engasjert som arkitekt.
Det totale byggebudsjettet, inklusive legeboliger, inventar, beplanting og inngjerding, var på til sammen
3 415 000 kroner.
Etter fem års byggeperiode kunne avisene i 1925 skrive "Landets mest moderne og vakreste sykehus står ferdig i Elverum!". Sykehuset ble ferdigstilt og fullt utrustet, kun med en kostnad på under kr 18 000,- mer enn det opprinnelige budsjettet som var lagt fem år før!
Her har vi mye å takke lokale krefter for, - både styreleder banksjef Peter Ødegaard, mange lokale leverandører og mange lokale bygningsarbeidere som alle har bidratt til at vi fortsatt er veldig stolte av sykehuset vårt!
Det nye sykehuset ble tatt i drift den 1. august 1925 med tre leger, 17 sykepleiere, en kontoransatt og 16 øvrige ansatte! Sykehuset fikk raskt fullt belegg av pasienter.
Under innvielsesmiddagen for det nye sykehuset, ble overlege Halvdan Lund avbrutt fordi han måtte operere en pasient med akutt blindtarmbetennelse. Hensynet til pasientene har alltid gått foran alt annet, for de ansatte ved sykehuset i Elverum.
Allerede de første månedene sykehuset var i drift, hadde sykehuset i snitt 94 pasienter per døgn. Liggetiden var i snitt hele 33,9 døgn. Årsbudsjettet for hele sykehuset de første årene var på knappe 272.000 kroner. Kurpengene, det vil si den betalingen sykehuset fikk for hvert pasientdøgn, var på 6,50 kroner per pasient per døgn, - en kurpengepris som holdt seg fram til 1930.
Ved Kongelig resolusjon av 26. mai 1972, ble det vedtatt at Fylkessykehuset i Elverum skulle bygges ut til sentralsjukehus for hele Hedmark fylke. Dette skjedde etter en bitter politisk strid med politikere fra andre deler av Hedmark fylke. Under store protester, bla fra politikere i Hamar, ble det vedtatt at Sentralsjukehuset for Hedmark i Elverum skulle bygges ut til 600 sengeplasser.
Før byggingen av de nye sengepostene i Elverum kom i gang, fikk sykehusene både i Kongsvinger, på Hamar og på Tynset nye sengeposter. Dette førte til at departementet bestemte at byggeplanene for høyblokka i sykehuset i Elverum skulle reduseres til 250 sengeplasser.
Som følge av de politiske stridighetene sto høyblokka, med moderne sengerom, barneavdeling, fødeavdeling, røntgenavdeling og laboratorium, ferdig først i 1984. Fylkestinget bevilget ikke penger til åpning av barneavdelingen. Den ble åpnet først i 1986.
Historien om sykehuset i Elverum, er en historie om mange politiske strider og om et stort engasjement blant befolkningen i hele regionen vår.
Hedmark Sentralsykehus ble omtalt som «Sjukehuset Midt i fylket», med henvisning til at vi er et viktig kommunikasjonsknutepunkt, - noe som også er gyldig for sykehuset i Elverum i dag.
I 1994 ble sykehusene i Hamar og Elverum lagt under felles ledelse og det ble en funksjonsdeling mellom de to sykehusene, - dette førte også til en viss uro. Takket være god ledelse og lojale medarbeidere, er det i dag et godt samarbeid mellom alle faggruppene på de to sykehusenhetene.
Seinere har det vært utført flere større og mindre ombyggings- og vedlikeholdsarbeider i sykehuset. I møte med Helse – og omsorgsministeren mandag den 18. februar, karakteriserte divisjonsdirektør Øyvind Graadal sykehusbygningen i Elverum som den mest moderne og hensiktsmessige i Innlandet.
Fra 1. januar 2002 ble alle fylkeskommunale sykehus i Norge overtatt av staten. Eierskapsforvaltningen og styringen av sykehusene ble flyttet fra politiske beslutningsorgan til de Regionale Helseforetakene, med egne «profesjonelle styrer».
I dag er Sykehuset Innlandet HF organisert som ett av flere helseforetak under Helse Sør-Øst RHF. Helse- og omsorgs-ministeren representerer generalforsamlingen for alle de regionale helseforetakene gjennom Foretaksmøtet. Det er her vedtaket om ett Mjøssykehus, ett elektivt sykehus (sykehus for planlagt behandling9 og ett akuttsykehus i tillegg til Tynset sykehus ble fattet den 8. mars 2019.
Innen juni 2020 skal utredningen om den endelige lokalisering av Mjøssykehuset, det elektive sykehuset og akuttsykehuset legges fram for behandling. Etter vedtak i styret for Helse Sør-Øst vil så helse- og omsorgsministeren fatte sitt endelige vedtak om Elverum sykehus får akuttfunksjonen eller ikke."